De gemeente Winsum was afgelopen zaterdag gastheer van de veteranendag van de gemeentes De Marne, Loppersum, Bedum en Winsum. Voor de zevende keer organiseerden de vier gemeentes de dag gezamenlijk met jaarlijks wisselend gastheerschap. Dit jaar werd de bijeenkomst gehouden in zalencentrum De Hoogte te Winsum.
De burgemeesters van De Marne ( dhr. Koos Wiersma), Loppersum ( dhr. Albert Rodenboog), Winsum ( dhr. Rinus Michels) en de loco-burgemeester van Bedum (dhr. Menne van Dijk) droegen alle vier een ambtsketen om de gezamenlijkheid uit de dragen.
Op uiterst vriendelijke en eervolle wijze en met volle aandacht werden de veteranen door de gastheren verwelkomd.
Kees Eisema van Platform Veteranen
Bij de ontvangstbalie werden de (oud-) militairen ontvangen door Kees Eisema uit Stedum. Gekleed in zijn veteranenpak met draaginsignes hield de heer Eisema de gastenlijst bij.
Even had hij tijd om WinsumNieuws te woord te staan.
“Ik heb 22 jaar gediend bij het Korps Nationale Reserve. Ik ben bestuurslid van het Platform Veteranen van de vier gemeenten. Ik vind het prachtig om deze dag mee te organiseren. Ik doe het echt uit eerbetoon aan degene die uitgezonden zijn. Veel mensen hebben geen idee wat de mensen hebben meegemaakt en welke last ze soms de rest van hun leven met zich meedragen. Vorig jaar hebben we nog afscheid moeten nemen van een veteraan uit ons gebied. De man kon de verschrikkingen die hij had meegemaakt niet aan, dronk veel en is er aan onderdoor gegaan.
Daarom zijn dit soort dagen zo belangrijk, even bijpraten met collega’s en lotgenoten. Het samenzijn geeft weer even een steuntje in de rug. Eén van de hoogtepunten was dat we op de negentigste verjaardag van Prins Bernhard zijn geweest. Daar bleek zoveel waardering voor de veteranen, geweldig.”
Opening
Bij afwezigheid van voorzitter Jilke Snijder opende namens het Platform Veteranen de heer Fré Bos uit Bedum de bijeenkomst.
In zijn welkomstwoord stond dhr. Bos stil bij het overlijden van verzetsstrijdster mevrouw Siet Gravendaal-Tammens en dhr. M. van Vliet.
Toespraak burgemeester Michels
Burgemeester Rinus Michels heette namens zijn collega’s de veteranen welkom.
De heer Michels wees op de Nationale Veteranendag die aankomende zaterdag in Den Haag wordt gehouden. “Niet alle veteranen zijn nog in staat om deze dag bij te wonen en daarom organiseren de vier gemeentes voor de zevende keer deze dag,” aldus de burgemeester. “Het is belangrijk om aandacht te blijven geven aan de (oud-) militairen die een deel van hun leven hebben gegeven aan anderen. Ze gingen in opdracht van politieke besturen. Ze waren het er misschien niet altijd mee eens, maar gingen wel.
Velen komen terug met onuitwisbare herinneringen. Vaak komen ze oog in oog te staan met plaatselijke armoede of gewelddadigheden, soms zijn ze speelbal van een politiek spel.”
Daarna wist Michels te melden dat er op dit moment over de hele wereld nog 1064 functies worden bezet door Nederlandse militairen/ functionarissen.
“Erkenning van en waardering voor deze mensen is nodig, zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn. Ze zijn vaak lang van huis, verkeren in de brandhaarden van de wereld. Dit vraagt ook offers van familieleden. Er moet plaats zijn om ervaringen te delen. De veteranen zijn niet altijd in staat tot een terugkeer in de maatschappij, daar moeten we begrip voor hebben,” besloot de burgemeester van Winsum.
Na een minuut stilte werd het Wilhelmus gezongen.
Centrale thema
Het centrale thema was, omdat het dit jaar twintig jaar geleden is, “de val van Srebrenica” .
Als gastspreker was uitgenodigd ex-dutchbatter Ebel Dijk uit Assen. WinsumNieuws sprak vóór het officiële gedeelte met hem:
“Ik vind het fijn om hier vanmiddag te mogen spreken over Srebrenica. Wat me stoort is dat mensen met de grootste mond er nooit geweest zijn. Ik ben erbij geweest, ik was bij de val van de enclave Srebrenica. Ik heb de angst en de radeloosheid van de moslims gezien. Ik heb het gevoeld, geroken en met eigen oren gehoord. Het was verschrikkelijk. Je vraagt of Karremans vervolgd moe(s)t worden, mijn antwoord is ondubbelzinnig nee. Ik was in Srebrenica maatschappelijk werker. Ik weet wat er speelde. Het was zo’n zooitje daar. Je moet weten dat we in een situatie zaten, waar alles kapot was. De logistieke wegen waren allemaal afgesneden of werden tegengehouden door de Verenigde Naties, Amerikanen en Fransen. We hadden geen proviand genoeg, er was geen wc-papier, geen maandverband voor de dames, de munitie werd niet aangevuld, we kregen niet de beloofde hulp, het was gewoon één grote puinhoop.
Het ergste was natuurlijk, dat we helemaal niets voor die gevangenen konden doen. Er was gewoon politieke overeenstemming tussen Servië en de Verenigde Naties; de moslims hadden 5000 Serven afgeslacht en Mladic wilde en kreeg zijn wraak. Dat er uiteindelijk veel meer moslims werden vermoord is verschrikkelijk, maar gewoon een telfout, als het ware.
En al die jonge mannen en vrouwen die in de enclave dienden, werd dit verweten. Hoe konden die nou verder met hun leven. De afloop was zoals ie was, daar hebben de dutchbatters niets aan kunnen veranderen. Wanneer Ajax – Feijenoord gespeeld zou worden en de burgemeester van Amsterdam zou er in plaats van de ME de wijkagent op afsturen, zou iedereen kwaad zijn op de burgemeester, toch niet op de wijkagent? De politiek heeft de schuld. Laatst hoorde ik nog een uitspraak van een hoge Canadese functionaris, gedaan voordat wij er heen gestuurd werden: “Ga niet naar die slangenkuil. Stuur je mensen daar niet heen.” Ik neem het de politiek zeer kwalijk. Ze hebben de mensen gewoon voorgelogen. Die archieven waarover men het nu weer heeft, die worden voorlopig niet geopend. Amerika en Frankrijk hebben daar helemaal geen zin in en dan gebeurt het ook niet. Ik vertel mijn verhaal op dagen als deze, hoe het daar was, op scholen en buurthuizen. Ik vertel het hoe het was, het was verschrikkelijk, vooral voor de jonge dutchbatters.”
Na het verhaal van de heer Dijkman wilden we eigenlijk naar een volgend evenement, maar toen gebeurde er iets, dat de echte noodzaak van deze veteranendag aangaf.
Ik had hem al aan zien komen lopen, een jonge veteraan. Zijn loop verraadde dat hij “gediend” had. Dichterbij komend werd ook de rode baret op zijn hoofd duidelijker zichtbaar.
Hij groette vriendelijk de rokers die bij de ingang stonden en stapte naar binnen.
Voor het officiële gedeelte begint, zie ik hem alleen aan de bar zitten. “Jij draagt die baret vol trots,” zeg ik tegen hem en neem een paar krukken verder plaats.
“Ja, daar heb ik hard voor gewerkt en ik heb er veel mee beleefd. Ik ben er supertrots op. Mooi dat je dat opgevallen is en dat je het zegt. Er zijn niet veel mensen die het zien of willen zien. Wij, (oud-) militairen worden niet altijd even prettig bejegend. Ik ben toen ik 17 was in dienst gegaan en heb dertien jaar gediend. Ik ben daardoor teveel militair gebleven. Weet je Cees, ik heb nu drie keer meegelopen met het nationaal defilé, dat is echt mooi. Je ontmoet je ouwe maten en je wordt enorm gewaardeerd. Dat is echt een fantastische dag.”
Ik zie tranen opwellen, zijn ogen worden langzaam rood. “Ik mis het, Cees, ik vond het prachtig om mensen te helpen. Je kon lang niet altijd doen wat je wilde, je moest je aan het mandaat houden, soms tegen beter weten in. Je kunt er vaak zo moeilijk over praten. Er is vaak zoveel onbegrip, daarom ben ik vanmiddag ook hier. Ik hoop dat ik er wat aan heb.”
Ik geef hem een hand, we “huggen” even.
Dit is een echte veteraan!!!
Foto’s: Auwert Postmus
Verslag: Cees van de Meent
