Het lijkt zo vanzelfsprekend dat je overal kunt (binnen)komen, maar is en blijft dat wel zo? Wie een beperking heeft of tijdelijk heeft gehad, weet dat je ineens anders tegen toegankelijkheid gaat aankijken.
Liefst 16% van alle Nederlanders met een of andere beperking loopt letterlijk en figuurlijk tegen allerlei zaken op.
Na vele jaren de ogen voor dit probleem gesloten te hebben gehouden, heeft de regering de zogenaamde Inclusie-agenda opgesteld.
Inclusie: de insluiting in de samenleving van achtergestelde groepen op basis van gelijkwaardige rechten en plichten.
Conclusie : overheden moeten kantelen; niet betuttelen, niet aanbodgericht maar vraaggericht werken en daarom vragen stellen aan ervaringsdeskundigen. Ervaringsdeskundigen werden uitgenodigd om zitting te nemen in zogenaamde VN-Panels.
Ook de gemeente Winsum nam haar verantwoordelijkheid.
Medio juni 2015 werd het startsein gegeven voor het VN-Panel Winsum. Een VN-Panel is een groep burgers met een beperking, die in deze samenstelling actief aan de slag gaat met vragen en situaties waarin ze belemmerd worden in de samenleving. Dit doen ze niet in formele vergadersituaties, maar juist door in en met partijen uit de samenleving aan de slag en in gesprek te zijn, zoals verenigingen, ondernemers en gemeente.
WinsumNieuws bezocht VN-panel Winsum-trekker van het eerste uur en ervaringsdeskundigen Rob Higler en zijn vrouw Gerry, in hun fraaie en gezellige huis aan het Sjoelplein te Winsum.
Bij hun intrek in deze woning liep met name Rob, getroffen door een hersenbloeding, tegen veel toegankelijkheidsproblemen aan. Hun woning was de eerste die werd opgeleverd en de projectontwikkelaar maakte er een zooitje van. “Via de gemeente moesten we iedere tegel, steen of balk bevechten,” vertelt Higler. “Wij hebben heel veel steun gehad aan oud-wethouder Hoekzema, hij heeft echt veel voor ons gedaan.
Als Rob gevraagd wordt of hij zich daarom zo inzet voor gehandicapten, antwoordt hij:
“Ik heb als verpleegkundige in het Diakonessenziekenhuis gewerkt. Daarna heb ik vijf jaar een adviserende rol gehad richting de gemeente in het kader van de WMO. De gemeente deed niets met de adviezen. Via het SPG-Winsum , waar ik voorzitter was, ben ik nu ambassadeur van het VN-Panel Winsum. Natuurlijk ben ik als ervaringsdeskundige extra gemotiveerd. Ik zet me in voor mensen met een beperking die, om allerlei redenen, niet meer mee kunnen doen, bijvoorbeeld door slechte toegankelijkheid. Ik knok dagelijks tegen een belemmerende overheid. Overheden moeten gaan “kantelen”, de juiste vragen stellen aan ervaringsdeskundigen. De gemeente moet anders gaan werken. Ze hadden tot nu toe een instelling van ‘wij bepalen het beleid’. Dat betekende vooral betutteling en aanbodgerichte en niet vraaggerichte acties.
Ik heb nog een aardig voorbeeld over de gemeente Winsum: die had een enquête rondgestuurd en daarop had ik ingevuld dat de ambtenaren meer naar de mensen toe moesten gaan. Ik kreeg een telefoontje dat het een goed idee was en de uitnodiging om daarover te praten. Ik zei tegen de ambtenaar dat hij bij me thuis kon komen en daarmee ging hij akkoord. De volgende dag kreeg ik een telefoontje dat hij teruggefloten was en dat ik, de gehandicapte, maar naar het gemeentehuis moest komen, haha, ik bedoel maar.”
Rob woonde in 1979, het jaar met de zware sneeuwval, al in Winsum. Hij kon zijn werk in Groningen niet bereiken en belde daarom naar huisarts Mansholt of hij iets kon doen. Hij deed wat boodschappen en gaf aandacht aan mensen die het even nodig hadden. De samenhorigheid van die periode mist Rob tegenwoordig. Rechten van mensen, zorg, daar moet je tegenwoordig voor knokken. Gemeenten moeten bezuinigen, rechten worden gehalveerd.
Eens had Rob een plan bedacht “De droom van Winsum”. Een plan waarin mensen elkaar met gesloten beurs zouden helpen met hun specifieke talenten of vaardigheden. Hij denkt er weleens over om dat plan weer uit zijn dossierkast te halen.
Het VN-Panel onderzoekt o.a. de toegankelijkheid van winkels, overheidsgebouwen en straten.
Rob Higler: “Probeer eens met een rolstoel over de Bellingeweer te rijden, vals plat, bollend wegdek en te smalle oversteekplaatsen. Probeer de winkels in Winsum maar eens uit als gehandicapte, uitstallingen, hellingen, opstappen, je komt van alles tegen. Bij café De Gouden Karper is het ook moeilijk, maar daar krijg je alle mogelijke hulp. Bij Garnwerd aan Zee is het fantastisch geregeld, dat is de ideale situatie.”
Rob somt ook zonder moeite een aantal bedrijven op waar een gehandicapte niet zomaar naar binnen kan.
“Nogmaals, 16% van alle Nederlanders heeft een of andere beperking. De VN-Panels zijn echt nodig.
In Winsum hebben we vier projecten:
– toegankelijkheid
– onbegrijpelijke formulieren
– keukentafelgesprekken
– uitleg geven over de rol en het presenteren van het VN- Panel.
Rob Higler heeft daarom ook nog een oproep: “Word vriend van het VN-Panel Winsum of word panellid.”
(Wordt vervolgd)*
*De volgende keer gaan Rob en WinsumNieuws de toegankelijkheid in Winsum vastleggen met de camera.
