Dan doen we het zelf wel !!
De coöperatiegedachte is weer helemaal terug van weggeweest. Vorige week weer een mooi voorbeeld van mogen zien. De dorpswinkel in Sauwerd. Toevallig mijn dorp, dus stiekem wel een beetje extra trots. De winkel sloot een jaar geleden, maar het dorp liet het er niet bij zitten. Een verjongd en enthousiast dorpsbelangen trok ten strijde. Er werd een coöperatie opgericht van en door het dorp. Nieuwe enthousiastelingen sloten zich aan en velen zetten de schouders er onder. En ja, veel schouders kunnen veel dragen. Het resultaat is prachtig. Een volwaardige dorpssupermarkt met compleet assortiment. Maar het is meer dan een winkel. De dorpstafel is het centrale onderdeel van de winkel. Daar vindt het sociale gebeuren plaats. Erg belangrijk voor een dorp!
Nu is Sauwerd niet uniek. Alhoewel, een dorpscoöperatie die als eerste een winkel gaat runnen, daar zijn nog niet veel voorbeelden van. De laatste jaren zijn in veel dorpen / wijken coöperaties opgericht, vooral op energiegebied.
Het past weer helemaal in deze tijd. Nieuw is het niet natuurlijk. Enkele decennia geleden was het een gebruikelijk middel om samen iets te gaan ondernemen. In de agrarische wereld deed men er veel aan. Daarna nam de overheid veel taken voor de burgers uit handen. Nu die overheid zich weer wat terugtrekt nemen burgers zelf weer meer initiatief. De coöperatievorm spreekt dan aan. Niet alleen een gevolg van overheidsbeleid overigens. Het is ook een reactie op de oorspronkelijke coöperaties die hun roots hebben verloochend en zijn gegaan voor kapitaal en groei. Alleen winst werd het credo. Zie bv Rabobank en Friesland Campina. Begonnen als echte coöperaties waar de leden het voor het zeggen hadden. Daar is niets meer van over. Ontevreden klanten zijn weggelopen en beginnen weer kleine eigen coöperaties.
Het past in de tijd dus. In reactie op een overheid die zich terugtrekt en als reactie op het uit de hand gelopen mondiale kapitalistisch denken, het verkokerd marktdenken van de grote bedrijven. Mensen pikken het niet meer dat aan de bovenkant een kleine groep zich verrijkt, terwijl aan de onderkant velen de rekening betalen. Ik wens onszelf nog veel meer coöperaties toe. En dat kan op allerlei terreinen. Van energie tot dorpswinkel. Maar ik denk ook aan de zorg. De marktwerking heeft niet gebracht wat men beoogde. De zorgkosten rijzen de pan uit.
Los van de juridische organisatievorm is de coöperatieve gedachte op veel terreinen toepasbaar. Zeker ook in de samenwerking overheid – burgers. Ook daarin zien we steeds meer mooie voorbeelden. Samen je verantwoordelijk voelen. Dat maakt je leefomgeving een stuk leuker.
O ja. Het is nog een heel Bijbelse gedachte ook. De eerste Christelijke gemeente deed er al aan ruim 2000 jaar geleden. Al gingen ze nog wel een stap verder. Handelingen 2: 44 en 45: ‘Allen die het geloof aanvaard hadden, bleven bijeen en hadden alles gemeenschappelijk. Ze verkochten al hun bezittingen en verdeelden de opbrengst onder degenen die iets nodig hadden.’ Kijk, deze coöperatieve gedachte zou ons van veel problemen afhelpen!
