Om half vijf al, donderdag, heeft het Dorpsplein van Winsum het aanzien van…ja wat eigenlijk. Van Dokkum-binnenstad. Een groep dames laat zich op het terras van restaurant Refter de witte wijn goed bevallen, hoewel de opening op half zes is voorzien. Tammo, de Ticheljongen waakt over het terras, zoals hij al jaren waakt. Met pijn in de rug van een kind dat kinderarbeid moest verrichten…….Hup, hup, het is feest, Even andere gedachten.
Daar ontwaren we Maya Wildevuur, schilderes in Drenthe indertijd en kunst-entrepreneur. Wat een schitterende cocktailjurk heeft die Maya toch. Is de jurk in de kleuren van haar schilderijen of hebben haar schilderijen de kleuren van haar jurk? Het is een vraag naar kunst, dus niet zo geschikt voor het moment. De dames zijn van de al jaren bestaande brunchclub, de naam zegt wat het is. En Roelfien Steen, echtgenote van chef-kok Cor Klevering, is daar ook lid van. Vandaar dus.
Op het achterterras wordt een tafel ingenomen door een gezelschap niet al te jonge ouderen. “Herensoos, met dubbele e, en alleen voor mannen,” drukt Appie Groendijk me op het hart. Het is dat gezelschap heren dat elke woensdag een welvoorziene dis tot zich neemt, besprenkeld met fijne wijnen en spiritualiën. Vrienden van Cees Tammes, de eigenaar van Refter. Op mijn vraag of ik ook lid van dit toch aangenaam gezelschap kan worden, zegt Appie: “Dat kan alleen door ballotage,” en hij kijkt mij met medelijden aan.
En zie: daar ontwaren we Natasja Vesper van de nabije Toby’s Pub. “Geweldig van Cees,” zegt ze. “Elk pand dat hier leeg staat, is slecht voor iedere ondernemer. Ik heb Cees succes gewenst.” Ze moet gauw weer aan het werk in haar eigen zaak. Opmerkelijk: ze draagt een witte werkjas met het logo van Brand Bier op haar borst. Geweldig Natasja, het bier waar Limburg terecht trots op is. Er gaat niks boven een Brandje. En zie, Refter heeft Brand als huisbier. En ik droom even weg, naar het terras op het Vrijthof in Maastricht. Maar dan is er Dick Sennema die mijn fata morgana verstoort. Met een dikke envelop van de gemeente Winsum onder de arm, is onze confrater natuurlijk weer aan het broeden op stukjes die hij voor de Wiekslag schrijft. Wijze woorden heeft hij – maar dat mag op zijn leeftijd: “Winsum moet meer samenwerken. Met de ondernemersvereniging gaat het nu goed. Nouw de horeca nog……”
Woorden van soortgelijke strekking had Hylmar Diemer, de aannemer uit Winsum die de verbouwing van Refter heeft gedaan: “Cees is een persoon die met hart en ziel gáát voor het beste, hij is zeer gedreven. De keukenchef Cor Klevering is het tegendeel, rustig en planmatig. Dit is de ideale combinatie. Cees heeft naar één drive. Met dit restaurant Winsum beter op de kaart zetten.” En daar ontwaren we Douwe Elzinga, befaamd hoogleraar staatsrecht aan de er gaat geen universiteit boven die van Groningen. Hij kapittelt me ernsthaftig over mijn geheugen dat meende dat hij actief in D66 zou zijn. “Een zeer ernstige vergissing, meneer. Ik ben van de PvdA.” En over D66 zei hij een onaangenaamheid die ik – tegen kwetsen om het kwetsen – maar in de fraaie avondzon laat opgaan. Hij is trouwens het jongste lid van de Heerensoos en toch ook een fanatieke schaatser.
De verwachte opening van Refter door ons aller burgervader Rinus Michels ging niet door vanwege politieke verplichtingen van de burgemeester. Daarom nam Hans van der Zande, massapsycholoog aan de er gaat niets boven de Groninger universiteit, de honneurs waar. Geestig is deze kookgekvriend van Cees Tammes. “Profiteer er nu van, hapjes en drankjes zijn gratis,” zo riep hij ons op. “Later moet u er voor betalen.” Cees Tammes hield een repliek-rede, maar in het geroezemoes – er waren wel 125 personen – aanwezig – gingen zijn woorden verloren.
De allercharmantste Helene Tammes vertelt me over het kookgedrag van Cees Tammes in Huize Tammes. Zeer interessant. Johan Korsaan, eigenaar van de flora en fauna zaak Discus hier ter dorpe, komt Cees feliciteren want “hij is een goede klant van me. Een beetje ondernemers onder mekaar,” zegt hij veelzeggend. Hij is druk bezig met de plannen voor de verhuizing van zijn zaak. Naar de voormalige drogisterij aan het Dorpsplein? “Naar een pand dat nog gebouwd moet worden,” zegt hij glimlachend doch enigmatisch, geheimzinnig. Heel fijn, een ondernemer die naar het nieuwe pand of wat dan ook op het Boogplein wil. Paul Herkes van het ondernemersblad Entrepreneur (dat is Frans voor ondernemer) is druk aan het netwerken voor het blad. We verwachten binnenkort een fraai artikel over Refter annex advertentie in Entrepreneur. Want zoals een oude Limburgse zegwijs ons leert: Voor niks gaat de zon op.
Op het terras nippen we van de Marema Toscana Bianco. Si, si, een witte wijn, heel fruitig, appels en perzik, met een afdronk die als fluweel op de tong blijft. Alsof het bekende engeltje op je tong heeft gepiest. De rode Minervois Cabezaz is een stramme, zoals minervois hoort te zijn, stevige, met ondersmaak van walnoot, licht laurier en op de afdronk een beetje tanige wijn. Alsof je in een herberg op het Franse platteland met een stevig stuk rood vlees van de madam een glas wijn uit de kan krijgt. Complimenten voor chef Cor Klevering.
In het geroezemoes op het terras verneem ik dat de bibliotheek verkocht zou worden. Een volk zonder bibliotheek leeft in duisternis, zei de oude Bilderdijk.
Tekst en foto’s: Berto Merx
