BEDUM – Wat zullen de ouders van de kinderen die in de nacht van 25 april 1944 door de Duitsers werden meegenomen gedacht en gevoeld hebben? De razzia in Bedum en omliggende dorpen mag nooit vergeten worden, zo zei burgemeester Henk Jan Bolding tijdens de jaarlijkse herdenking afgelopen donderdag.
Zo’n 150 jonge mensen in de leeftijd van 18 tot 20 jaar werden op 25 april 1944 in Bedum, Ulrum, Middelstum, Winsum, en Loppersum plotseling van hun bed gelicht en afgevoerd naar het kamp in Amersfoort en later naar Duitse werkkampen. Donderdagmiddag 25 april werd de razzia van Bedum, en ook die van andere dorpen, herdacht, bij de plaquette op de plek waar vroeger de Fortisbank stond en nu appartementencomplex Krijthe. De herdenking wordt hier al dertig jaar georganiseerd.
Eén van de jonge mannen die in 1944 werd meegenomen is Hindrik Haan, ieder jaar aanwezig bij de herdenking. Meneer Haan is één van de laatste overlevenden van de razzia. Willem Tamminga, ook één van de weinige overlevenden, is op 8 maart jongstleden overleden. Eén van zijn uitspraken over zijn tijd in het kamp was: “Ik had niks en ik was niks”. Henk Jan Bolding, burgemeester van gemeente Het Hogeland: “Ik denk dat we altijd heel diep respect moeten houden voor mensen als de heer Haan en al die andere jonge mensen die de moed hadden om op te staan tegen de Duitse bezetters”.
Bolding vraagt zich af wat de ouders, broers en zussen van weggehaalde kinderen gedacht en gevoeld moeten hebben, tijdens en na de razzia. “Het is belangrijk om deze plek in ere te houden. Want hier gebeurde het. En dat mag nooit weer. Hier niet en nergens niet. De bloemen die we hier leggen zijn niet alleen ter herdenking, ze zijn ook een appèl op jonge mensen, om waakzaam te zijn voor intolerantie en onverdraagzaamheid”. Bolding haalt een gedicht aan dat de jonge verzetsstrijder Jaap Sickenga (Haarlem) vlak voor zijn dood schreef.
“Ons bedreigt
’n andere dood
dan het lood –
Onverschilligheid.
Die daaraan lijdt
sterft voor zijn tijd.”
Na zijn toespraak plaatste de burgemeester samen met CDA-wethouder van de voormalige gemeente Bedum Johannes de Vries, een bloemstuk bij de plaquette, gevolgd door twee minuten stilte en een gezamenlijk gezongen couplet van het Wilhelmus. Meneer Haan, slecht ter been, ging tijdens het zingen staan.
Herdenking 4 mei
Zaterdag 4 mei houdt het Herdenkingscomité een stille tocht. De tocht vertrekt om 19.42 uur bij het Trefcentrum in Bedum. Op verzoek van Stichting oorlogsgraven zal het Herdenkingscomité ’s ochtends een roos leggen op alle (oorlogs)graven in Bedum en Zuidwolde.
Tekst: Saffira Rijkee
