GRONINGEN/ HET HOGELAND -Naar schatting 800 boeren, waaronder bijna 100 uit gemeente Het Hogeland, hebben maandag actie gevoerd in Groningen. Op een paar incidenten na, verliep de actie, zeker in het begin, rustig.
Op 1 oktober vond de grote boerenactie plaats in Den Haag. Ruim 2200 tractoren reden uit het hele land naar Den Haag. Het stikstofbeleid en de negatieve manier waarop de boeren werden weggezet waren de belangrijkste redenen om de proteststem te laten horen. De actie werd door het overgrote deel van de Nederlanders omarmd en gesteund. Opgestoken duimen, applaus en duizenden mensen langs de wegen maakten de boeren trots en ze voelden zich gezien, gehoord en gerespecteerd.
Bij het hoofdstation in Groningen werd op 1 oktober een kleinschalige actie gehouden, ook daar niets dan lof voor de Don Quichottes van de lage landen, die ten strijde trekken tegen onrecht en onrechtvaardigheid. Gedeputeerde Henk Staghouwer bezocht de actie bij het hoofdstation, droeg een shirt met het opschrift: ‘#Trots op de boeren’. Een dag daarvoor Twitter de gedeputeerde: ‘ Ook ik ben trots op onze boeren, verantwoordelijk voor ons dagelijks voedsel en inrichting van het landelijk gebied #trotsopdeboer.’
Minister Carola Schouten schreef op 4 oktober, met betrekking tot de stikstofregels, een brief die uitging van vergunningen en stalcapaciteit. Een brief van de provincies van 8 oktober, met allerlei maatregelen, ging veel verder dan de brief van minister Schouten. Het was een klap in het gezicht van de boeren. Minister Schouten vond de brief van de Provincies waarschijnlijk ook te ver gaan en schreef in een brief van 9 oktober dat haar brief van 4 oktober leidend moest zijn voor verder overleg met de agrarische sector.
Terug naar maandagmiddag, bij het Provinciehuis te Groningen. Veel boeren waren trots op de massale opkomst, de steunbetuigingen onderweg en de solidariteit. Hele boerengezinnen, jonge jongens en meisjes die graag boer willen worden, leerlingen van Terra- scholen: allemaal gekomen om van zich te laten horen.
Om 13.00 uur eerst toespraken van LTO en jonge agrariërs. De sfeer opperbest, rustig en met respect voor hulpverleners en politie. Met het in de hand nemen van de microfoon leek gedeputeerde Staghouwer een lont aan te steken. De man die op 1 oktober nog ‘#Trots op de boeren was’ en dat uitdroeg op zijn shirt hield een toespraak die vanaf de eerste volzin kwaad bloed zette. Niets, maar dan ook helemaal niets, had Staghouwer, waarschijnlijk gemangeld tussen college- afspraken en economische belangen, voor de boeren. Alma den Hartog (LTO) pareerde het nietszeggende praatje van de gedeputeerde door niet in te gaan op de uitnodiging om binnen de door de provincie aangegeven kaders met elkaar te praten.
Staghouwer droop af, Den Hartog riep de boeren op om te blijven, die daar volmondig mee instemden. Actieleiders werden uitgenodigd om in het Provinciehuis te overleggen en het lange wachten voor de boeren begon. De uitslag van de besprekingen verschoof van 14.00 naar 15.00, naar 16.00 uur en het werd later en onrustiger. De boeren voelden zich genaaid, voelden zich, in tegenstelling tot 1 oktober, helemaal niet meer gehoord en gerespecteerd. Een aantal harde vuurwerk knallen leidden onrust in. Een landbouwmachine sneeuwde de zijgevel en de, voor de deur van het Provinciehuis, staande politiemensen, onder een pakket stro. Een tractor werd een meter voor de deur geparkeerd. Na vieren waren de boeren het uitzichtloze wachten zat. Er werd op de deur en op ramen gebeukt, eieren, tomaten en uien vlogen door de lucht. De politie liet zich bijna niet meer zien en smoorde de oplopende irritaties niet in de kiem. Een actieleider riep op om de deur te forceren, boeren bij de ingang waarschuwden de politie dat dat risico met het verstrijken van tijd steeds reëler werd. Na het verlopen van weer een tijdstip, vlak voor half vijf, drukte de bestuurder van de tractor de deur open.
De geopende deur werkte uitnodigend op een aantal boeren die de gang in liepen. In de gang stonden circa 25 politiemensen de binnendringers op te wachten. Op het moment dat er stro naar binnen werd gegooid, sloeg de vlam in de pan. Met de gummistok werden de mensen, zonder aanzien des persoons, naar buiten geknuppeld. Zelfs vrouwen kregen rake klappen. Eén van de boeren kwam met een bloedende hoofdwond naar buiten en moest door de EHBO worden behandeld. Na dit voorval keerde de rust enigszins terug. De ‘indringers’ werden tot rust gemaand door collega- boeren en het wachten ging weer verder.
LTO- bestuurder Alma den Hartog deed een uur later een verslag van de besprekingen: Staghouwer was niet zoals de collega’s in de buurprovincies overstag gegaan. Staghouwer: ‘Het beleid van de gezamenlijke provincies is gekomen na de uitspraak van de Raad van State. Dat beleid kunnen we niet intrekken.’
Even later riepen de actieleiders de boeren op om, met respect en oog voor veiligheid van alle weggebruikers, naar huis te gaan.
Commissaris van de Koning Paas liet weten dat medewerkers van de provincie door de politie waren geëvacueerd na dreiging van protesterende boeren. Volgend Paas was de demonstratie op een hele goede manier begonnen. Paas: ‘We hadden koffie, thee en zelfs koek klaarstaan. Een klein clubje begon te intimideren en te dreigen, waarbij een grens werd overschreden. Dat hoort niet en zo werkt het niet in een democratie. Het gebruiken van geweld was onaanvaardbaar.’ CdK Paas roemde ook nog het professionele optreden van de politie, daar zullen een aantal boeren het niet eens mee zijn.
Rond 21.00 uur vertrokken de laatste tractoren uit de binnenstad van Groningen. Op social media en in de nieuwsuitzendingen wordt de boeren de misdragingen verweten, een onterecht beeld. Van de bijna 1000 boeren heeft de overgrote meerderheid zich zeer gedisciplineerd gedragen en die grote groep kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor het gedrag van enkelen.
De politie gaat twee incidenten die maandagmiddag plaatsvonden tijdens de protestacties van de boeren bij het Provinciehuis onderzoeken.
Eén onderzoek richt zich op de boer die met zijn trekker de deur van het Provinciehuis heeft open gedrukt. Het tweede onderzoek moet naar de boer die vernielingen aanrichtte op de Vismarkt leiden. De politie verwacht op korte termijn aanhoudingen te kunnen verrichten!
Lubbert van Dellen, agrarisch directeur van Accon avm, ontrafelt in een speciale mini-masterclass de stikstofmaatregelen.
