Het was dit weekend oorlog op Facebook. Woedende leerkrachten over het convenant dat de onderwijsbonden met minister Slob had afgesloten, de afgelaste staking van woensdag en vooral: wat moeten we doen? Als vraag van de leerkrachten.
De toestand is heel simpel. De onderwijsminister van de ChristenUnie staat onder druk van de Tweede Kamer om wat te doen aan de lange lijst van structurele misstanden in de onderwijssector. In de onderhandelingen met de bonden en de werkgevers toverde de minister een tas geld op tafel en dat leidde tot een convenant van tijdelijke maatregelen. Voor de komende verkiezingen kunnen de regeringspartijen zich op de borst kloppen over hun maatregelen voor het onderwijs, de oppositiepartijen kunnen zich op hun borsten kloppen voor wat ze wel niet bij de minister hebben afgedwongen. En dezelfde kloppartij goldt voor de bonden.
De staking werd afgelast. Helaas, de leden van AOB rammelden op het toetsenbord. Het is natuurlijk ronduit dom van de AOB voorzitter Liesbeth Verheggen te beweren dat zij onder druk van de minister stond om akkoord te gaan. Moet je een vakbondsonderhandelaar in 2019 nog uitleggen dat elk akkoord een onderhandelaarsakkoord is dat eerst nog aan de leden moet worden voorgelegd? Moet je een bondsbestuurder uitleggen dat de leden beslissen over het al dan niet doorgaan van een staking? Het bestuur van de AOB zag zich geconfronteerd met tienduizenden leden die zich op de Facebook pagina van PO in Actie tegen de bond keerden. En zo moest er op het hoofdkantoor van de bond een bloedoffer worden gebracht. Dat was de voorzitter.
En vervolgens kwam het consigne: de staking van woensdag gaat toch door.
Ondertussen viel de website van de bond verschillende keren plat: van de stroom leden die hun lidmaatschap opzegden. Op Facebook werd het weer druk. De leerkrachten vroegen zich af wat en hoe ze vandaag moeten beslissen over woensdag.
Twintig jaar geleden tekende het lerarentekort zich al scherp af. Minister Hermans (VVD) indertijd, maakte een subsidieregeling om volwassenen versneld de PABO te laten doen, de zijinstromers. Twintig jaar lang speelt het probleem van het lerarentekort, een van de oorzaken van de oplopende werkdruk. Aanvankelijk was het een probleem in de verstedelijkte gebieden, prognoses geven nu aan dat over vier jaar in het noorden het tekort aan leerkrachten zal oplopen naar 400. De vervanging bij ziekte levert nu al in ons gebied ernstige problemen op.
Het onderwijs moet men zich voorstellen als een buis met een verdeelstuk eraan, twee nieuwe buizen met kraantjes in verbinding met andere buizen die weer voorzien zijn van verdeelstukken enzovoort. Regels, normen, instanties die als een werkstuk aan elkaar hangen op een zo’n manier dat zelfs een loodgieter er geen chocolade van kan maken. Vandaar dat er vrijdag een pakket op tafel lag met van alles erin. Behalve twee dingen waar het uiteindelijk om gaat. Een substantiële loonsverhoging voor de leerkrachten en verkleining van de klassen. De loonsverhoging van 100 miljoen is te weinig voor de basisscholen. Dit bedrag levert gemiddeld zo’n 70 euro bruto per maand op. Volstrekt onvoldoende om de structurele salarisachterstand redelijk weg te werken. Het tweede punt is de klassenverkleining. Dat is om te beginnen het structurele ding dat de werkdruk bepaalt. Het is ook een kwestie die al járen speelt.
De rest van het akkoord is vooral speelgoed voor werkgevers. De leerlingen-aantallen van de PABO’s? dat is ten eerste een zaak van de hogescholen. De noodmaatregel voor zij-instromers? Laat de werkgevers dat betalen, weten ze tenminste wat een leerkracht kost. Nijpende tekorten aan leerkrachten? Verhoog het loon, verlaag de werkdruk, dan blijven afgestudeerden ook daadwerkelijk in het onderwijs aan de bak in plaats van na een paar jaar iets anders te gaan doen.
De vakbonden? De CNV-bond hield zich stil, dit weekend. De AOB lag terecht onder vuur en volkomen terecht heeft PO in Actie het vuurtje opgestookt. Vandaag overleggen de teams in de scholen over wat ze woensdag gaan doen. Er kan slechts één consigne gegeven worden: Staakt! Staakt en Staakt! De AOB heeft de stakingskast geopend, dus dat hoeft geen probleem te zijn. En staakt voor loonsverhoging en klassenverkleining. dat is waar het nu om gaat.
In Den Haag klotst het geld tegen de plinten. De regering heeft zelfs een werkgroep ingesteld die moet uitzoeken hoe het beste extra geld kan worden uitgegeven. Er is geld genoeg om structureel de salarissen in het basisonderwijs te verhogen. En de bonden? Dat is ook een structureel probleem, maar dat is voor later./BM
