SAUWERD – In het dorpshuis Ubbegaheem hield Ben Westerink uit Adorp een boeiende lezing over het onderwerp: ‘Waarom hebben we eigenlijk dijken?’
De Kerstvloed van 1717 was een catastrofe. Toch was deze ramp was niet uniek, het kustlandschap van Noord-Nederland werd regelmatig door stormvloeden getroffen. Om deze vloeden te kunnen overleven hebben de kustbewoners wierden en terpen opgeworpen; vaak tot 4 of 5 meter boven het maaiveld en hoog genoeg om de zwaarste storm te kunnen weerstaan. Als de Ommelanders veilig op hun woonheuvels waren blijven wonen, hadden ze de Kerstvloed waarschijnlijk wel overleefd. Maar waarom dan toch die dijken?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst een beeld hebben van de stormvloeden die optraden voordat er dijken lagen. Er zijn echter geen ooggetuige verslagen over deze stormvloeden; de historische bronnen zwijgen. Toch is er een archief beschikbaar waarin al deze vergeten stormvloeden keurig liggen opgetekend: dat is in de kleibodem onder onze voeten. Iedere stormvloed liet een spoor achter in de bodem. Als een streepjescode ligt het verleden onder ons opgetekend. De kunst is om deze code te kunnen breken.
Het profiel van een vers gegraven sloot is een uniek document waarin we de geschiedenis van het kleilandschap kunnen lezen. Ben Westerink, in zijn vrije tijd landschapshistoricus, duikt in de kleibodem om de vergeten watersnoden op te sporen. Vervolgens gaat hij op zoek naar een antwoord op de vraag waarom we eigenlijk dijken hebben. Maar dat antwoord blijkt nog niet zo voor de hand te liggen.
De lezing, voorzien van een presentatie op het scherm, werd voor een goed gevulde grote zaal gehouden.
Ben Westerink nam de aanwezigen mee door de geschiedenis van het ontstaan van het Groninger Landschap door de eeuwen heen. Het ontstaan van de wierden, terpen, het ontstaan van dijken. Dijken, in eerste instantie om het water buiten de bedijkte gebieden te houden. Over de stormvloeden, waarbij, op een enkele na, de terpen niet hoog genoeg waren. Naderhand dijken om het zeewater buiten te sluiten.
Ben Westerink is onder meer voorzitter van de Historische Kring Ubbega.
