Net 18 jaar oud trok ik met twee vrienden naar Amsterdam om te protesteren tegen de sloop van een aantal karakteristieke panden in de Nieuwmarktbuurt. De panden moesten worden gesloopt vanwege de aanleg van de ondergrondse metrolijn. Het was mijn tweede deelname aan een demonstratie in Amsterdam; de eerste was tegen de plaatsing van kernraketten. Het protest tegen het alles vernietigende wapentuig was, ondanks de grote massa demonstranten, rustig verlopen en ik verwachtte in de Nieuwmarktbuurt ook niet veel gedoe, het ging immers maar om een aantal in de weg staande gebouwen.
Bij de Nieuwmarktbuurt aangekomen schrokken we ons een ongeluk. De gendarmerie had de buurt hermetisch afgezet en stond met de lange wapenstok de demonstranten op te wachten. Al snel vlogen er stenen, kapot gegooide stoeptegels, verkeersborden en fietsbellen in de richting van de dienders. Het kwam tot hevige schermutselingen waar de politie naast de lange lat gebruik maakte van traangasgranaten. Enkele politiemensen trokken hun FN-pistool, het leek wel een guerrillaoorlog. Uit de archieven blijkt dat in totaal 15 agenten en 12 burgers gewond raakten. Ik kwam er gelukkig ongeschonden vanaf, maar hield toch een slecht gevoel over aan deze demonstratie. Het ging immers maar om een aantal gebouwen.
Beide demonstraties waren natuurlijk van belang, maar enig verschil in gewicht is toch wel voelbaar: de plaatsing van kernwapens raakte immers velen. Dit geldt ook voor de protesten van onze boeren, die zouden ons allemaal moeten raken.
De boeren demonstreren al een tijd tegen maatregelen die hun bestaan bedreigen. Hun toekomst, die van hun kinderen en hun vee, zijn in het geding. Ze zijn ten einde raad en willen dat laten weten; ze maken gebruik van hun recht van meningsuiting en demonstratie. De demonstraties worden gesteund door veel burgers. Tijdens de tocht van duizenden boeren op hun trekkers naar Den Haag op 1 oktober 2019, die ik met een collega volgde, stonden rotondes, parkeerplaatsen en dorpen vol met applaudisserende, yellende en duim-opstekende sympathisanten.
Bij de demonstratie bij het provinciehuis in Groningen op 14 oktober 2019 was de stemming onder de boeren, als je je realiseert dat ze zich bedreigd voelen in hun bestaan, rustig. De stemming sloeg pas om toen gedeputeerde Henk Staghouwer met een ergerlijke arrogantie de boeren te woord stond; de boeren werden getrakteerd op zichtbare minachting en onbegrip. De regionale nieuwszender RTV Noord en enkele landelijke nieuwszenders berichtten zeker niet objectief. De gedragingen van enkele boeren werden uitvergroot, en het doel van de demonstranten verdween naar de achtergrond.
De vergaande maatregel die minister Schouten nu heeft voorgesteld met betrekking tot het voer van de dames van de groene weiden is opnieuw een klap in het gezicht van de boeren. Een voedervoorschrift om stikstofuitstoot te verminderen, hoe verzint ze het! Binnenkort schrijft de minister van Volksgezondheid nog voor wat wij onze kinderen als beleg op brood moeten geven om schimmelinfecties aan de voeten tegen te gaan.
De boeren demonstreerden de afgelopen weken. Op hun trekkers proberen ze iets te doen tegen de bedreigingen. Er zijn mij geen ongevallen of onveilige situaties bekend. De trekkers voeren waarschuwingslampen en vallen voldoende op. Dat hun acties vervelende situaties voor andere weggebruikers, regionale en landelijke bestuurders en politie veroorzaken is evident, dat impliceren demonstraties nou eenmaal.
De voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen, Koen Schuiling, heeft een verordening ingesteld: de boeren mogen niet meer met hun trekkers demonstreren, dat is te gevaarlijk. De voorzieningenrechter stelde de voorzitter in het gelijk en maakte handig gebruik van de Corona-maatregelen. De democratie is de grote verliezer nu er door anderen kan worden bepaald hoe jij mag demonstreren. De boeren wordt het demonstratierecht ontnomen; de boeren worden monddood gemaakt; de pers zwijgt; het bestaansrecht van duizenden boeren blijft bedreigd worden; de applaudisserende, duim-opstekende sympathisanten zijn opmerkelijk stil, terwijl juist
nu de boeren alle steun goed kunnen gebruiken.
Tekst: Cees van de Meent
